Düzgün qidalanma proqramına riayət etməklə qanda şəkərin dəyişməsinin qarşısını ala, damar və sinir sağlamlığını qoruya bilərsiniz. Bəs, hansı qidalar qan şəkərinin dəyişməsinin qarşısını alır? Diabet xəstələri necə qidalanmalıdır?
Uzun müddətli yüksək qan şəkəri səviyyələri sinir hüceyrələrinə əhəmiyyətli zərər verir. Bu sinir zədəsi adətən ayaqlarda başlayır və zamanla yaralara səbəb olur. Müalicə gecikdirildiyi təqdirdə infeksiyalara və hətta amputasiyalara səbəb ola biləcək diabetik ayaq problemləri riskinin qarşısını müntəzəm müayinə, düzgün qulluq və qidalanma ilə böyük ölçüdə almaq olar.
Ucnoqta.az Türkiyə mətbuatına istinadən xəbər verir ki, mütəxəssis Dos. Prof. Dr. Rıza Aytaç Çetinkaya diabetik ayağın qorunmasında ilk addımın yüksək qan şəkərinin qarşısının alınması olduğunu vurğulayır.
Bu səbəbdən sağlam və balanslı qidalanma çox vacibdir. Liflə zəngin, zərif şəkərdən və işlənmiş qidalardan azad bir pəhriz qanda şəkərin dəyişməsinin qarşısını almaqla yanaşı, damar və sinir sağlamlığını qoruyaraq ayaq sağlamlığını da qoruyur”.
Rıza Aytaç Çetinkaya diabet xəstələrinin qidalanma vərdişləri ilə bağlı diqqət etmələri lazım olan vacib məqamları bölüşüb:
Paxlalılar qan şəkərini balanslaşdırır
Diabetik ayaq yaralarının müalicəsində ən vacib amil qan şəkərinə nəzarət etməkdir. Yüksək qan şəkəri bədənin sağalma proseslərinə mənfi təsir göstərə bilər və yara infeksiyasına səbəb ola bilər.
Düzgün pəhriz qan şəkərini balanslaşdırmağa kömək edir. Məsələn, karbohidratlar insulin səviyyəsinə birbaşa təsir göstərir.
Bütün taxıllar və paxlalılar kimi yavaş həzm olunan karbohidratlar qan şəkərinin səviyyəsini saxlamağa kömək edir.
Yüksək protein yaraların sağalma prosesini sürətləndirir. Bədənin yaraların sağalması üçün kifayət qədər protein lazımdır.
Zülal hüceyrə və toxuma təmirində mühüm rol oynayır. Toyuq, hinduşka, balıq, yumurta, paxlalılar və az yağlı süd məhsulları yüksək keyfiyyətli zülalın ən mühüm mənbələrindəndir.
Sağlam yağlar iltihabı azaldır
Somon, qoz, çia toxumu kimi omeqa-3 yağ turşuları ilə zəngin qidalar bədəndəki iltihabı azaldır və yaraların sağalmasını sürətləndirir. C və E vitaminləri immunitet sistemini gücləndirir.
C və E vitaminləri immunitet sistemini gücləndirən və yaraların sağalmasını sürətləndirən vacib antioksidantlardır. Portağal, kivi, bibər və brokoli kimi C vitamini ilə zəngin qidalar dərinin bərpasını və kollagen istehsalını dəstəkləyir.
Qoz-fındıq, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər və günəbaxan toxumları kimi E vitamini ilə zəngin qidalar toxumaların sağalmasını təşviq edir və oksidləşdirici stressi azaldır.
Maqnezium enerji istehsalını artırır
Minerallar yaraların sağalmasında mühüm rol oynayır. Xüsusilə sink və maqnezium bədənin hüceyrə bərpası proseslərinə kömək edir.
Sink ət, dəniz məhsulları, balqabaq toxumu və lobya kimi qidalarda, maqnezium isə tünd yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər, qoz-fındıq və bütün taxıllarda boldur.
Rafine qidalar qan şəkərini sürətlə artırır
Şəkərli və rafine qidalar qan şəkərini sürətlə artırır, bu da diabetik ayaq yaralarının sağalmasına mane olur.
Yüksək şəkərli qidalardan uzaq durmaqla qan şəkərini nəzarət altında saxlamaq vacibdir.