Qanköçürmələr bütün dünyada insanların həyatını xilas etməkdə mühüm rol oynayır. Bununla belə, adekvat qan tədarükünün saxlanması xüsusilə aşağı və orta gəlirli ölkələrdə problemdir. İstənilən şəxsə köçürülə bilən O-mənfi qan qrupuna tələbat çox vaxt tədarükü üstələyir və donor qanın saxlanma müddəti məhduddur.
Ucnoqta.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, Nara Tibb Universitetindən Hiromi Sakainin rəhbərlik etdiyi yapon alimlər qrupu istənilən qan qrupu olan xəstələrdə istifadə oluna bilən yeni süni qan növü hazırlayıb.
Süni qan, vaxtı keçmiş donor qanından qırmızı qan hüceyrələrində oksigenin daşınmasını asanlaşdıran dəmir tərkibli zülal olan hemoglobinin çıxarılması ilə yaradılır. Daha sonra sabit süni qırmızı qan hüceyrələri yaratmaq üçün qoruyucu qabığa daxil edilir.
Bu süni hüceyrələrin qan qrupu olmadığı üçün uyğunluq testinə ehtiyac yoxdur. Bildirilir ki, sintetik qan otaq temperaturunda iki ilədək, soyuducuda isə beş ilədək saxlanıla bilər.
Bu, donor qırmızı qan hüceyrələri ilə müqayisədə əhəmiyyətli bir irəliləyişdir, yalnız soyuducuda maksimum 42 gün saxlanıla bilər.
20-50 yaş arası dörd sağlam kişi könüllüdən ibarət üç qrup, artan miqdarda, 100 millilitrədək hemoglobin veziküllərinin - qırmızı qan hüceyrələrinin quruluşunu təqlid edən süni oksigen daşıyıcılarının birdəfəlik venadaxili yeridilib.
Bəzi iştirakçılar yüngül yan təsirlər yaşasalar da, qan təzyiqi də daxil olmaqla həyati əlamətlərdə əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verməmişdir.
Mart ayında könüllülər 100-400 millilitr süni qan hüceyrəsi məhlulu almağa başlayıblar.
Heç bir yan təsir təsdiqlənməsə, tədqiqat müalicənin effektivliyini və təhlükəsizliyini öyrənməyə davam edəcəkdir. Məqsəd təqribən 2030-cu ilə qədər süni qırmızı qan hüceyrələrinin praktiki istifadəyə verilməsidir.