Ucnoqta.az
www.ucnoqta.az

Çərəz və dənli bitkilərdəki kif xərçəngə səbəb ola bilər

09:55 - 31 Oktyabr 2025 tarixində dərc olunub.

Bir çox bitki qidası müxtəlif rəngli kif əmələ gətirən və mikotoksin adlanan zəhərli maddələri ifraz edən göbələklər tərəfindən korlanır. Aflatoksinlər ən böyük təhlükə yaradır.
Onlar fıstıq, qarğıdalı, düyü və sorgumu yoluxdurur, DNT molekullarına bağlanır, mutasiyalara, qaraciyər hüceyrələrinə zərər verir və xərçəng riskini artırır. Onlar xüsusilə ağırlaşma riski bir neçə dəfə yüksək olan xroniki hepatit B xəstələri üçün təhlükəlidir.

Ucnoqta.az xəbər verir ki, Kolorado Dövlət Universitetinin biotibbi mühəndislik və ictimai səhiyyə professoru Bred Reisfeldin sözlərinə görə, kiflənmiş qoz-fındıq və dənli bitkilərdə olan aflatoksinlər xərçəng riskini artıra və DNT-yə zərər verə bilər.

Buğda, arpa və qarğıdalıya mənfi təsir göstərən fuzarioz göbələkləri başqa bir təhlükə yaradır. Mikroorqanizmlər mədə mukozasını qıcıqlandıran və uzun müddət məruz qaldıqda qaraciyər və böyrək funksiyasına mənfi təsir göstərə bilən trixotesenlər və fumonisin B1 maddələri istehsal edir.

Mütəxəssis aflatoksinlərin təhlükəsiz səviyyəsinin olmadığını vurğulayır. Kif, rəng dəyişikliyi, qırışlar və ya küf qoxusu olan məhsullar atılmalıdır. Soyulması və bişirilməsi mikotoksinləri tamamilə məhv etmir.
Xoralanma riskini azaltmaq üçün qoz-fındıqları və dənli bitkiləri quru, sərin və qaranlıq yerlərdə saxlamaq, ehtiyatları müntəzəm olaraq yoxlamaq və korlanmış məhsulları dərhal çıxarmaq tövsiyə olunur.

Müəllif: Ucnoqta.az redaksiyası