Yeni bir araşdırma ultra emal olunmuş qidaların (UPF), xüsusilə də müəyyən əlavələri ehtiva edən qidaların yüksək istehlakı və artan ölüm arasında əlaqə tapıb.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, alimlər Biobank-dan 40-75 yaş arası təxminən 187.000 britaniyalının məlumatlarını təhlil edərək, onların qida rasionunu və sağlamlığını 11 il ərzində izləyiblər. İştirakçılar bir neçə dəfə onlayn yemək gündəliklərini dolduraraq 24 saat ərzində nə yediklərini qeyd ediblər. UPF və spesifik əlavələrin (MUP) miqdarını müəyyən etmək üçün məhsullar supermarket məhsulları ilə müqayisə edilib və tərkibində 57 potensial marker yoxlanılıb, onların yalnız bir hissəsi ənənəvi əlavələr olub.
Hər bir məhsula müəyyən bir əlavənin mövcudluğu üçün bir ehtimal balı verildi. Hər bir iştirakçı üçün UPF və xüsusi əlavələrin hesabladığı gündəlik pəhrizin faizi hesablanmışdır. Daha sonra məlumatlar 11 il ərzində hansı maddələrin və hansı miqdarlarda artan ölümlə əlaqəli olduğunu müəyyən etmək üçün milli ölüm qeydləri ilə müqayisə edildi.
Beş kateqoriya bütün səbəblərdən ölüm riskinin artması ilə əhəmiyyətli bir əlaqəni göstərdi: ətirli maddələr - pəhrizdə bunlar nə qədər çox olarsa, risk bir o qədər yüksəkdir; ləzzət artırıcılar; rənglər; süni dadlandırıcılar, o cümlədən acesulfame, saxarin və sukraloza; və şəkərlər - fruktoza, invert şəkər, laktoza və maltodekstrin.
Tədqiqat müşahidə xarakteri daşıyır və səbəb və nəticəni sübut etmir. Yüksək UPF qəbulu olan insanların sağlamlıqlarına təsir edən digər həyat tərzi faktorları ola bilər.
Amerika Ürək Assosiasiyası UPF-ni məhdudlaşdırmağı və tərəvəz, meyvə, tam taxıl, lobya, qoz-fındıq, toxum, sağlam yağlar və yağsız protein mənbələri ilə pəhriz seçməyi tövsiyə edir.