Yerin fırlanma sürəti sürətlənir, bu da günün uzunluğunu bir qədər qısaldır.
Ucnoqta.az-ın məlumatına görə, “DailyGalaxy” yazır ki, söhbət bir neçə millisaniyəlik dəyişikliklərdən getsə də, son 5 il ərzində günün ən qısa uzunluğu üzrə bir neçə rekord müəyyən edilib.
Bildiyiniz kimi, rahatlıq üçün bir təqvim günü tam olaraq 24 saata və ya 86.400 saniyəyə bölünür. Doğrudur, bir günün faktiki uzunluğu bir qədər qısadır - təxminən 23 saat 56 dəqiqə 4 saniyə. Lakin 19 iyul 2020-ci ildə Yer öz oxu ətrafında adi haldan 1,47 millisaniyə (yəni 0,00147 saniyə) tam fırlanaraq rekorda imza atdı.
Amma bu birdəfəlik hadisə deyildi. Bir il sonra, 2021-ci il iyulun 5-də planetin fırlanması norma ilə müqayisədə 1,66 millisaniyə sürətləndi. Mütəxəssislər bildirirlər ki, Yer bu yay daha bir rekord vura bilər ki, bu da planetin fırlanmasının sürətlənməsi tendensiyasını təsdiq edəcək.
Elm adamları bu prosesin dəqiq səbəbini bilmirlər, baxmayaraq ki, təbii ki, onların bir neçə fərziyyəsi var. Yəqin ki, planetin fırlanmasının sürətlənməsinin arxasında Yer nüvəsinin hərəkətində müəyyən dəyişikliklər, eləcə də buzlaqların əriməsi və okean axınlarının dalğalanması nəticəsində planetdə kütləvi yığılmaların yerdəyişməsi kimi bir sıra digər amillər dayanır. Yerin coğrafi qütblərinin yavaş hərəkəti də planetin fırlanma sürətinə təsir edə bilər.
Eyni zamanda, DailyGalaxy qeyd edir ki, planetin fırlanmasının sürətlənməsi yəqin ki, müvəqqəti xarakter daşıyır, çünki uzunmüddətli tendensiya əksinədir: Yerin fırlanması tədricən ləngiyir.
Bütün bu dəyişikliklər adi insanlar üçün sırf nəzəri xarakter daşıyır, çünki günün uzunluğundakı fərq o qədər əhəmiyyətsizdir ki, onu yalnız xüsusi atom saatları qeyd edə bilər. Bununla belə, günün uzunluğunun dəyişməsi peyk naviqasiyasına əsaslanan müasir rabitə sistemlərində müəyyən problemlər yarada bilər. Bu sistemlər üçün günün faktiki və nəzəri anı arasında uyğunsuzluqlar nəticəsində pozula bilən dəqiq sinxronizasiya vacibdir.